طبقه متوسط و نقش آن در توسعه سیاسی ایران در دوران پهلوی دوم
نویسندگان: ثبت نشده
چکیده مقاله:
طبقه متوسط و نقش آن در توسعه سیاسی ایران در دوران پهلوی دوم سعید جهانگیری[1]- دکتر ابوالقاسم طاهری[2]- دکتر علیرضا ازغندی[3]- دکتر احمد ساعی[4] چکیده: توسعه سیاسی یکی از شاخههای توسعه است با هدف رسیدن به پیشرفت، صنعتی شدن، رفع فقر، رفع وابستگی، ایجاد تحولات ساختاری و اصلاحات در تمام بخشهای جامعه و گذار از حالت نامطلوب زندگی گذشته به شرایط بهتر. توسعه سیاسی با جایگاه و نقش طبقه متوسط در جامعه رابطه دارد. چرا که، جایگاه طبقه متوسط یک جایگاه ساختاری است که با قدرت سیاسی گره خورده است. هویت این طبقه مستلزم وجود طبقه حاکم و طبقه پایین جامعه میباشد. در یک تقسیمبندی این طبقه به سنتی و جدید تقسیم میشود که طبقه متوسط سنتی شامل؛ خرده بورژوازی، تجار و خرده مالکان دهقانی است در حالیکه طبقه متوسط جدید شامل مزدبگیران متخصص، تکنوکراتها و اقشار تحصیل کرده بالای جامعه میباشد. در دوره پهلوی دوم علیرغم همه فشارها، طبقه متوسط به ویژه طبقه متوسط سنتی یعنی روحانیت و بازار در مبارزه علیه حکومت و مدرنیزاسیون و سکولاریزه کردن شاه به طور فعّال حضور داشتند. در مواردی که طبقه حاکم برخلاف باورهای دینی و سنتهای اعتقادی و ملی گام بر می‌داشت، این طبقه در مقابل آن ایستادگی می‌کرد. از سویی، تضاد دولت و ملت که محصول ورود تجدد به ایران بود، دغدغه اصلی طبقه متوسط جدید به ویژه قشر روشنفکر بود. واژگان کلیدی: توسعه، توسعه سیاسی، نیروهای اجتماعی، طبقه متوسط، پهلوی دوم [1]- دانشجوی دکتری، گروه علوم سیاسی، مسائل ایران، دانشکده حقوق ،الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران [email protected] [2]- استاد تمام و عضو هیئت علمی، گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران: نویسنده مسئول [email protected] [3]- استاد تمام و عضو هیئت علمی، گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران [email protected] [4]- دانشیار و عضو هیئت علمی، گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران [email protected]
منابع مشابه
تبعات سیاسی و اجتماعی ظهور طبقه متوسط جدید در ایران در دوران پهلوی دوم
مقالة حاضر به مفهوم طبقة متوسط جدید و چگونگی گسترش و عملکرد آن در فاصلة زمانی سال‌های پهلوی دوم میپردازد. می توان گفت طبقه متوسط جدید به موازات رشدِ خود، جایگاه بسیار بالایی در مشارکت سیاسی و اجتماعی نتوانست پیدا کند و به همین دلیل برخلاف اهدافی که حکومت قبل داشت، به ضد آن حکومت مُبدّل شد. در این راستا دیدگاه‌های مختلف دربارة مفهوم طبقة متوسط و طبقة متوسط جدید ارائه شده و سپس فرایند تاریخیِ گسترش آ...
متن کاملنقش طبقه متوسط جدید در بی ثباتی سیاسی ایران در عصر پهلوی دوم
انقلاب اسلامی ایران را می‌توان یکی از مهم ترین پدیده‌های قرن بیستم دانست. در روابط سیاسی- اجتماعی جوامع مدرن، نقش‌پذیری طبقه متوسط جدید در مشارکت‌های سیاسی، فرهنگی جامعه نکته‌ای قابل کتمان میباشد. این طبقه، کانون فعالیت‌های سیاسی و فرهنگی در درون جامعه شهری جدید است و این در حالی است که طبقه متوسط جدید به لحاظ جایگاه اجتماعی و اقتصادی بینابینی خود گرفتار حفظ موقعیت و تراکم و انباشت نا‌محدود ثر...
متن کاملدولت رانتیر، طبقه متوسط جدید و بی‌ثباتی سیاسی در عصر پهلوی دوم
سقوط حکومت پهلوی دوم از زوایای مختلف و در چارچوب نظریه‌‌های گوناگون بررسی شده است. از جمله رویکردها در این زمینه، رابطه میان فرایند توسعه در این دوره و سقوط این حکومت است. نوسازی و مدرنیزاسیون متاثر از الگوهای غربی و متکی به سیاست‌های آمرانه محمدرضا شاه پهلوی از دهه 40 شمسی به بعد، نگرانی فزاینده گروه‌ها و اقشار مدافع فرهنگ و سنت اسلامی را برانگیخت. ایران به عنوان کشوری در حال توسعه و با اقت...
متن کاملواکاوی موانع فرهنگی توسعه سیاسی در ایران (عصر پهلوی دوم)
پژوهش پیش‌رو در صدد واکاوی و پاسخگویی به این سؤال اساسی بر آمده است که موانع عمدۀ فرهنگی که در دوره پهلوی دوم سبب عدم دستیابی جامعه ایران به توسعه سیاسی گردید، چه بوده است؟ و مهم<...
متن کاملنقش طبقه متوسط جدید شهری در تحولات دوران پهلوی اول
طبقه متوسط شهری در نتیجه ی اصلاحات سیاسی، اجتماعی و آموزشی در ایران پدید آمد. اصلاحاتی که پس از جنگ ایران و روسیه، از آذربایجان شروع شد. افراد این طبقه پس از آشنایی با علوم جدید و دانشگاههای غربی به برخی از باورها و ارزش های سنتی خود تغییراتی دادند. این طبقه شامل افرادی چون:کارمندان، فن سالاران، دانشجویان، معلمان و خرده بازرگانان می شود.اعزام محصلان به اروپا، تاسیس مدارس و ترجمه کتب خارجی و انت...
منابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 9 شماره 35
صفحات 1- 25
تاریخ انتشار 2018-08-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023